O especialista en Medicina Interna do Complexo Hospitalario Universitario de Ferrol, Juan Antonio Garrido Sanjuán, falou esta mañá nunha sesión clínica para os e as profesionais da Área Sanitaria de Ferrol sobre a necesaria detección precoz de casos con Hipercolesterolemia Familiar Heterocigota que, de ser necesario, poidan chegar á consulta específica de Lípidos do Complexo. Esta consulta existe hai máis de 30 anos, e foi unha das primeiras de España en incluír pacientes nun estudo único a nivel mundial para a creación dun mapa xenético sobre esta enfermidade en España.

A Hipercolesterolemia Familiar Heterocigota é unha enfermidade provocada por unha alteración xenética que fai que dende o nacemento, “dende o sangue do cordón umbilical”, subliña Garrido, se teña o colesterol elevado en sangue. É a enfermidade xenética autosómica dominante (que a se a tes a desenvolves) máis frecuente na poboación mundial. “Merece a pena a súa detección porque temos tratamentos que poden evitar mortes”, afirma este profesional. Este tipo concreto de hipercolesterolemia ten un xene afectado, por iso se pode actuar sobre ela. 

Juan Antonio Garrido contou ós seus compañeiros e compañeiras doutros servizos, entre outras cuestións, cando preocuparse por un paciente con colesterol malo elevado; os indicadores que hai que ter en conta a maiores; como actuar no caso dunha sospeita; ou os criterios de derivación á mencionada consulta específica de Lípidos.
 

Coñecer precozmente para gañar tempo de saúde

Para poder entender a importante evolución e implicación desta Área neste ámbito, hai que se remontar ó estudo e rexistro "Saveheart", único no mundo, e que fixo un seguimento hai 20 anos a máis de 5.000 persoas en toda España, 3.600 pacientes con certeza diagnóstica de enfermidade, e 1.400 familiares non afectados que servían como grupos control. A Área Sanitaria de Ferrol participou neste traballo, e 20 familias de esta Área están representadas no mapa xenético de España desta patoloxía, que integra datos de 32 centos hospitalarios.

Unha das grandes conclusións deste traballo, que avalan os datos de estudo, é que, cun seguimento precoz dos pacientes, atrásanse ata 20 anos os eventos cardiovasculares asociados. 

“Agora sabemos que podemos previr moitas mortes”, destaca este profesional, que a carga de enfermidade cardiovascular e moi dependente do tempo que estea ese colesterol malo en sangue"

 Tralos datos derivados deste traballo durante máis de 20 anos, e cunha media de seguimento de cada paciente de 11 anos, sábese que, con esta enfermidade, os homes comezaban a ter eventos cardiovasculares, como infartos, entre os 30 e os 40 anos, e as mulleres entre os 40 e os 50. E, coa aplicación de tratamentos axeitados, atrásanse en tres décadas os eventos (na sexta década as mulleres e na sétima os homes). 

Os beneficios do estudo son moitos, representar mutacións existentes nesta Área; acoutar os tratamentos máis eficaces e efectivos en cada persoa; axudar á adherencia ós tratamentos; ou detectar novos casos no entorno familiar ós que poder protexer tras ese primeiro caso diagnosticado. Na liña de todo isto, este especialista en Medicina Interna sinalou como outro dos aspectos clave a adherencia ó tratamento. Non seguir un tratamento o máis precoz posible aumenta o risco e fai que se acurte a esperanza de vida dos e das pacientes. Levar un seguimento achegado do paciente que o necesite implica aumentar esa esperanza de vida sen eventos cardiovasculares provocados por un continuo colesterol elevado dende idades temperás. “Para esa cohorte de pacientes, a esperanza de vida pode ser semellante á da poboación xeral, e nos permite procura de accións para adherencia ó tratamento”, engade. 

Na Área Sanitaria de Ferrol, están diagnosticadas de Hipercolesterolemia Familiar heterocigota unhas 150 persoas, unha cifra de detección elevada fronte outros lugares do territorio nacional, pero aínda hai moitas persoas sen diagnosticar ás que chegar para poder aplicar accións precoces que está amosado incrementan claramente a esperanza de vida, de aí que escollera este tema para pór o acento nunha sesión clínica, como a de esta mañá.