Son tan maior que recordo perfectamente a Guerra Fría, polo menos a dos anos 80. Tempos, no meu caso, do Dépor de Traba, de Reagan, Chernenko, Miguel Ríos, Santillana, AC/DC, Landelino Lavilla e casetes dos Tamara e mexicanadas. Existía a tensión entre o mundo occidental e USA e o soviético da URSS e satélites. E eu tamén vivía ilusións crecentes, ollos abertos, primeiras litronas e picores masculinos, na vida entre Fisterra e Coruña, de ir entendendo ambas. 

Así mesmo, foi aquela miña unha época de autoconstrucción política, tema que xa me flipaba con oito anos, así acabei como acabei, para mal e, sobre todo, para ben. Sendo de esquerdas, era fácil fliparse cos rusos. Pero, en realidade, a min iso non me acabou de encher o ollo. Non tiñan rock & roll. Polo tanto, na pubertade tiven a sensación de que alí me meterían no cárcere, cousa que non me fascinaba moito, a verdade. 

Porque nese proceso de crecemento, a min case todo o que me gustaba culturalmente –fóra de Galicia, que había cuestións que si– viña do “imperialismo”. O británico, decaído pero orgulloso, e o de Estados Unidos, de onde saían as boas pelis e moitos discos, tamén a primeira literatura adulta que lin posterior a Jules Verne, en cuxos libros tamén se admiraba USA. Ou sexa, tiña 13 anos cando namorei do IT de Stephen King, a gran novela americana. 

E creo que aquelas ansias fixéronme ben. Nunca fun capaz de acabar un libro de Tolstoi, pero si disfrutar a Richard Ford. Iso, soa raro pero é certo, fíxome máis de esquerdas. Como dixo o xornalista Pedro Vallín, é moito máis progresista o cine americano comercial que o “de autor” europeo. Explicouno con algo así como “Superman (1978) evita que o malo desenvolva un plan de salvaxismo urbanístico sobre as ruínas que crea un terremoto. Os do cine de autor nos contan que su mamá nosequé”. Xenial. 

Polo tanto, aprezo a cultura estadounidense, non todo dese país –Bush ou Trump, non– pero sei que hai máis esquerda nas pelis de ‘Xogos da Fame’ que nas de Óliver Laxe. En todo caso, eu viña aquí a falar de dous mitos americanos, un real e outro de ficción. Polo que sexa. 

Un é Jimmy Hoffa. Un lendario sindicalista de camións que logo se soubo que era tremendo de mafioso. Desapareceu asasinado polos seus. De sindicalista non tiña nada. 

Outro é a serie The Sopranos. Obra mestra. Xa saben, unha familia italoamericana, ou máis ben só o segundo con clixés do primeiro. Inaugurou a época dourada da televisión, con HBO como aliada. Os seus diálogos son literatura de primeiro nivel, mesturada co desenvolvemento televisivo de culebrón. E sangue inocente. E burradas. E uns esbirros torpes. E rabia. E riqueza con parrulos na piscina para uns e humillación para outros á porta da pizzería. 

Na serie podemos observar como o brutal capo da familia, Tony Soprano, sempre oculta o seu traballo mafioso dicindo que se dedica “á xestión de residuos”.