Toda a vida tiven un xílgaro na casa. Tería eu dez ou doce anos cando, un bo día, chegou meu pai con unha gaiola, unha obra de arte feita de madeira de teca, e nela un paxariño que chamou a miña atención polos seus fermosos e rechamantes cores, unha perfecta mistura de branco, roxo, amarelo, marrón e negro. Aquí naceu o meu amor polos xílgaros. Este déranllo na Bazán onde había moita afección a eles. Facíanse concursos de canto e ata se pagaban bos cartos polos mellores exemplares. Seica nunha ocasión alguén cambiou un destes campións por un seiscentos.

A sua caza era toda unha arte. Precisábanse redes, reclamos e outros señuelos para coller uns exemplares que logo se seleccionaban amais que para o canto e concursos para a cría en catividade. Cruzados con canarias sobre todo, nacían os que chamaban mixtos que eran moi cantareiros. Agora en virtude dunha normativa europea está prohibida co que se está a perder unha afección de toda a vida que é a cultura do chamado silvestrismo que, dalgún xeito, e boa para pardais, xílgaros, xiríns, verderolos .. etc. É ben certo que todos eles naceron para ser ceibes pero non por elo hai que menosprezar a dedicación duns homes que coidan amorosamente dos seus campións. Como adoito dicir moitas veces, tamén aquí, todo ten a súa medida e neste caso hai unha solución alternativa que consiste en limitar o número de capturas en vez desta prohibición tan traumática como inxusta para moitos cumpridores das regras.

Eu tiña ata de agora un xílgaro que levaba seis ou sete anos na casa. Co seu canto, anque pareza esaxerado falar deste xeito, facíame moita compañía. Morreu onte seguramente de vello, deixou de cantar e en dous días foise sen outro chío. Eu que vivo en soidade dende hai moito tempo, xa o estou a votar de menos.

Por iso estou agora na procura dun novo para o que falei con un afeccionado amigo meu que xa me ten regalado máis de un pero, polas razóns expostas, a cousa non é doada. Agás as autoridades competentes entren en razón e abran a man permitindo, nas condicións que consideren oportunas, a captura dalgúns exemplares.

“Cántame no peito/Gaiteiriño lindo/Que con Xesús falas/ No teu asubío”

(R.Mª del Valle-Inclán, o gran don Ramón das grandes barbas de chibo como o bautizou Rubén Dario nun dos seus Sonetos.)