Galicia conmemorará en 2022 o Ano Laxeiro cunha programación que profundará no percorrido vital e profesional do artista a través de propostas expositivas, académicas, audiovisuais e didácticas en distintos puntos de Galicia, así como en Madrid e París, e que terán como acto central o 1 de abril o Día das Artes Galegas na honra de José Otero Abeledo, coñecido artísticamente coma Laxeiro, e unha gran exposición itinerante sobre a súa obra de madurez.
Así o destacou este luns o conselleiro de Cultura, Educación e Universidade, Román Rodríguez, na presentación da programación especial, xunto ao alcalde de Lalín, Xosé Crespo, e o presidente da Real Academia Galega de Belas Artes, Manuel Quintana Martelo.
No acto, o conselleiro destacou que se trata de propostas que farán posible acceder á obra do xenio de Lalín desde múltiples linguaxes e plataformas de comunicación para indagar naqueles aspectos da súa obra que son menos frecuentes e permitirán inaugurar novas investigacións sobre a súa produción.
Estas actividades celebraranse coa implicación de diferentes entidades e institucións culturais de distintos territorios, como a Real Academia Galega de Belas Artes Nosa Señora do Rosario, o Concello de Lalín, a Real Academia de Belas Artes de San Fernando en Madrid ou a Embaixada de España en Francia.
O titular de Cultura da Xunta destacou a oportunidade de poñer en marcha unha programación como esta para internacionalizar o legado dun lalinense universal ao que considerou "un dos grandes renovadores da creación galega" e fixo referencia á "clara vocación rupturista" que lle permitiu xerar novos modelos de expresión á vez que tivo unha "influencia decisiva da cultura popular galega que se converteu na súa principal materia prima".
Román Rodríguez sinalou, ademais, a súa capacidade para "interpretar a natureza propia do rural galego e pasala polo filtro das novas linguaxes artísticas".
No ano 2022, con motivo da homenaxe da Real Academia Galega de Belas Artes no Día dás Artes Galegas na súa honra, articúlase a programación cultural especial do Ano Laxeiro, que incluirá, como unha das grandes apostas, a exposición itinerante ' Foi un home. Laxeiro en América ( Bos Aires, 1951-1970)' comisariada por Carlos Bernárdez.
Poderase ver en Lalín, Santiago de Compostela, Madrid e París entre os meses de abril e decembro coa colaboración da Real Academia de Belas Artes de San Fernando e a Embaixada de España en Francia.
Baixo o título dunha destacada obra de Laxeiro dos anos 70, a exposición -que se completará cun libro-catálogo- presentará unha nova mirada sobre a súa obra de madurez durante a súa longa estancia arxentina.
A esta mostra súmanse diferentes actividades como a celebración dun gran simposio en Santiago de Compostela no mes de xuño. O Centro Galego de Arte Contemporánea (CGAC) reunirá a referentes das artes plásticas e da investigación académica que abordarán a figura de Laxeiro e o seu contexto cultural e social.
A Xunta destacou que o Ano Laxeiro buscará promover o legado do artista entre os máis novos. Por iso, producirase material divulgativo e didáctico que estará dispoñible para os centros educativos galegos.
Tamén haberá propostas no ámbito audiovisual, coa estrea do documento 'Ou meu veciño Laxeiro', que repasará o seu percorrido vital e artístico por Lalín, Vigo e o seu vínculo con Argentina. Ademais, producirase unha peza musical específica, 'A fantasía musical Pintor Laxeiro' a cargo do compositor José Luis Represas, que elaborará unha melodía popular que se vincule con Laxeiro e o Concello de Lalín.
O Ano Laxeiro tamén contará coa creación dun espazo dixital para acceder aos traballos de Laxeiro e á programación específica a través da páxina de Cultura da Xunta de Galicia. Toda esta programación contará cunha imaxe específica da efeméride que será elaborada polo artista Antón Lamazares na honra de Laxeiro.
Con todas esta propostas a Xunta e o resto de entidades promoverán o legado do artista nado en Lalín en 1908. Desde os seus inicios, Laxeiro estuevo influenciado polo mundo rural, onde naceu e pasou a súa infancia. Os seus traballos encádranse no grupo dos Renovadores, aínda que o relato de vida e as súas influencias fixeron que gozase dun estilo único. Despois de residir en diferentes cidades españolas, nos anos 50 recalou en Bos Aires, onde fixou a súa residencia ata 1970. Ao seu regreso a Galicia sucedéronse as homenaxes e recoñecementos ata a súa morte en 1996.