A cousa é que pouca xente vin tan entusiasta da nosa lingua como Luísa Villalta. De maneira que, méritos literarios á parte, este “Día das Letras” poucas veces tivo un albo máis meridiano. E digo Luísa e xa estou dicindo, para min, aquela muller espléndida, guapeteira por dentro e por fóra, con quen alternei catro días, do 25 ao 28 de maio de 1995, en Viena. Nun congreso de “European Writers”, no que entramos como “observers” e saímos como “members” (ou iso foi o que nos dixera unha dona da organización, chamada Lore, ou tal recollo no meu caderno de bitácora). E así foi. 

Eu, poucas veces convidado a estes saraos, fórao desta volta para ceibar en inglés, e en público, a nosa petición de acollida. O meu introductor, Fernán Vello, secretario daquela da AELG,  a quen moito sigo a lle agradecer. Nunca estivera en Viena. Nunca cadrara con Luísa. Logo tivemos unha correspondencia, daquela escribiamos cartas, moi recorrente.

Dos días en Viena, ben aparentes, forxei a imaxe dunha muller atenta a todo, monolingüe, xa se dixo, preocupada polo seu futuro como docente, máis que no seu pasado como violinista, o que non quita que mercase, obsesiva, partituras nas librerías de vello. Unha muller con carácter e moi organizada, que o último día entre o Prater, eu quería subir na noria de “O terceiro home”, e o Vermeer do Kunsthistorisch Museum optara por este. 

E alá fóramos con Vicenç Llorca, un poeta catalán que se me perdeu nas brétemas do tempo. Como aquel Helgar, noite do 27, noruegués alto como unha nube alta, con quen foramos cear ao Rathaus, viñan tamén Oliver Strunk e o propio Llorca. E de volta ao hotel (o Pribitzer), Luísa e Helgar desapareceran. Cara a onde non o sei, que procuro non mergullarme nos exteriores da miña vida e, para o caso, acontece que todo é mundo. Si.

O conto é nos días vieneses falamos, Luísa e máis eu de moitas cousas. De Thomas Bernhard, que ela tiña como autor de cabeceira, da súa posición nacionalista, pouco estimada por xente do seu entorno, dos ridículos que non aprobaban a diferencia de idade entre namorados, do absurdo que lle parecían as crenzas relixiosas, de cómo partillaba con Chekhov a parcialidade polo Rink vienés.

O congreso aquel acabara cunha festa cos convidada a degustar, adegas nas beiras do Danubio, o viño novo. Era de noite e, entrados xa en materia, alguén comezou cantar “Yellow Submarine”. Seguírono tres ou catro, logo trinta, máis tarde, cen, e ao remate aquilo era o rebumbio dun congreso enteiro a cantarolar: “We all live in a yellow submarine”. E Luísa sorría, serena, irónica, poisque o seu reino non era deste mundo canoro.

Cadrei con ela, logo, despois, en Ferrol, Galería Sargadelos (en Dolores, daquela). Con ela Yolanda Castaño, Emma Couceiro e Teresa Seara. Anda por aí unha foto dese día baixo da que se fala da presentación “dun  libro” e nada di da autoría da instantánea. O autor desta; Calros da Rubiña, o libro, “Billarda”, da miña sinatura. No país dos esquezos pemitídeme que combata a amnesia indocumentada. A que non tivo este ano a RAG. Parabéns.