8º-12º
domingo | 23 febrero | 2025
O xabaril está en “expansión” en Galicia, algo no que coinciden distintas organizacións que urxen medidas máis aló da caza ou outras postas en marcha e vinculan a presenza desta especie en zonas urbanas e periurbanas co abandono do medio rural e a falta de comida no seu hábitat.
Na situación actual, a Xunta incide nas medidas adoptadas, sen descartar a posibilidade de ampliar a emerxencia cinexética, aspecto que debaterá o martes, día 25, no grupo de traballo creado en relación a esta especie.
Sen un censo, os estudos céntranse, segundo Medio Ambiente, nunha “estimación de tendencia”
Sen un censo como tal, os estudos céntranse, precisan na Consellería de Medio Ambiente, nunha “estimación de tendencia”. “A especie está en expansión”, di Unións Agrarias, que apunta que pode haber uns “cen mil exemplares”.
“Máis importante que o censo é evitar os seus danos”, recalca. Todo iso despois de que na temporada 2023-24 ascendesen a 18.283 os xabarís abatidos, un dato en liña de épocas anteriores, e cunha superficie afectada que rondou, segundo a Xunta, as 2.800 hectáreas.
“A presenza do xabaril fóra do seu hábitat é unha realidade na que estamos a buscar un equilibrio con diferentes medidas de xestión e control como accións para o control da especie e ordes de axudas para previr e paliar os seus danos”, indican desde Medio Ambiente.
A iso, suman a colocación de gaiolas trampa nas áreas metropolitanas, ás que xa recorreron A Coruña, O Grove ou Sada, entre outros, a instalación de valos reforzados nas estradas ou o uso de repelentes.
A isto engaden a declaración de emerxencia cinexética –que permite a caza sen límite do xabaril–, vixente até o 23 de febreiro e que afecta a 260 concellos. Precisan que o 25 de febreiro o grupo de traballo para a xestión da especie abordará “a posibilidade de ampliala”.
Desde distintas organizacións coinciden, ao ser preguntadas pola súa presenza fora do rural, nun aumento demográfico da especie pero tamén noutros factores: necesidade de buscar alimentos e auga e o feito de que a atopen no primeiro caso en colectores e o céspede de zonas verdes ou en fontes no segundo, así como na procura de lugares máis seguros.
“As franxas de seguridade con respecto a zonas prohibidas para a caza pasaron de 200 metros a 100”, sinala o portavoz da Fundación Franz Weber, Rubén Pérez.
Esta entidade animalista expón, como medidas, “a substitución de zonas verdes pola xerojardinería, adaptar o resto de parques a medidas disuasorias como valados e no caso de cultivos, incluír sistemas de reacción eléctrica (pastores), olfativa (disuasores por cheiro) ou captura e traslado”.
Desde Unións Agrarias (UUAA), o responsable da área de Desenvolvemento Rural, Jacobo Feijoo, cre que é necesario “reducir” a poboación de xabaril até un nivel “asumible” e adoptar medidas disuasorias para minimizar os danos. “Desde valados a puntos de pasos de fauna”. Para Unión Agrarias, “a principal ferramenta de xestión é a caza”.
Á súa vez, para a secretaria xeral do Sindicato Labrego Galego (SLG), Isabel Vilalba, a principal causa do incremento de danos “ten que ver co abandono do medio rural”.
“A primeira ferramenta para loitar é incentivar os proxectos agrícolas e gandeiros que xestionan o territorio e mantéñeno con biodiversidade e cultivos diferentes, todo o contrario do que fai esta Consellería do Medio Rural”, reprocha.
Respecto dos danos causados, UUAA estima que son “uns millóns de euros ao ano no agro galego”. “Apenas o 10% destes danos cóbrense con axudas públicas, aspecto que hai que mellorar”, remarca Feijoo.
Desde o SLG, reclaman unhas indemnizacións que respondan a unha “imaxe real do problema”. “A Xunta paga até unha cantidade e do resto se desentende”, asevera Vilalba.
A Fundación Franz Weber aboga xeralizar axudas para instalar “métodos disuasorios/preventivos en agricultura”. Dar resposta áxil a indemnizatorios é outra das súas propostas e todos apostan por mellorar a seguridade nas estradas para evitar sinistros con novas tecnoloxías.
